Soul and Soul 1969-1999
Kiyoshi Suzuki: fotografie als levenswerk
Kiyoshi Suzuki werkte dertig jaar lang in relatieve eenzaamheid, maar stond daarbij altijd open voor onverwachte gebeurtenissen, voor de kleine verrassingen die op het pad komen van de fotograaf met een oog voor detail. Suzuki ging zijn eigen gang en volgde daarbij zijn intuïtie. Hij speelde voortdurend met het leven, continu in beweging, steeds op zoek naar verhalen, de connecties tussen literatuur, muziek, theater, religie, armoede, familie. Soms door de stilte op te zoeken, soms temidden van de drukte, maar altijd gedreven door een diepe fascinatie voor de fragiliteit en de integriteit van het kleine en het menselijke.
In zijn eerste werk, van eind jaren 60 tot begin jaren 70, komt de mysterieuze kwaliteit al naar voren. Het boek ‘Soul and Soul’ was duister in beeldtaal en inhoud, sober en zelfs obscuur in de goede zin van het woord: al op vroege leeftijd begreep Suzuki de kunst van het weglaten.
Suzuki’s werk is ongepolijst, maar altijd beladen met een gevoel van tederheid, een bron van betrokkenheid en empathie. Suzuki weet als een ware meester in de fotografie de tragische schoonheid van het leven tot zijn essentie terug te brengen. Zijn oeuvre is letterlijk een levenswerk, gewijd aan het leven zelf. Suzuki heeft grote invloed gehad op de ontwikkeling van de fotografie na hem; niet vanwege bekendheid bij het grote publiek, maar door zijn enorme reputatie als ‘fotograaf voor fotografen’.
Fotoboeken
Suzuki’s eerste boek is Soul and Soul (1972). Zoals ook bijna al zijn latere boeken, is dit boek in eigen beheer uitgegeven. Het is een van ’s werelds mooiste en belangwekkendste fotografieboeken. Soul and Soul gaat over de mijnen in de buurt waar Suzuki opgroeide, en is daarmee een eerbetoon aan zowel de mijnwerkers als aan zijn eigen jeugd. Soul and Soul past daarmee in het rijtje van klassieke ‘eerste boeken’: La Banlieue de Paris van Robert Doisneau, The Destruction Business van Don McCullin, Homo Ludence van Fusake, Vietnam Inc. van Philip Jones Griffith en A dialogue with Solitude van Dave Heath. Boeken die gekenmerkt worden door een zeer hoge kwaliteit, met een speciale affectie voor de foto’s én voor het boek zelf.
Suzuki heeft in totaal acht boeken gepubliceerd, waaronder ook Mind Games, Street Shuffle, Finish Dying and Durasia, voordat hij op 57-jarige leeftijd overleed. In het bijzonder die boeken, variërend van klassieke zwartwitfotografie tot ware beeldexplosies, tonen hoe Suzuki voortdurend speelde met zijn beeldtaal. Hij heeft een groot aantal boekdummies achtergelaten, meestal gekopieerde exemplaren, met veel collages, kleine foto’s, aangevuld met handgeschreven teksten.
Kiyoshi Suzuki en Noorderlicht
Reeds in 1999 maakte het werk van Kiyoshi Suzuki deel uit van de Noorderlicht Fotomanifestatie Wonderland. Deze tentoonstelling, samengesteld door Noorderlichts eigen curator Wim Melis, in samenwerking met fotograaf en freelance curator Machiel Botman, toonde werken van 30 fotografen uit de hele wereld. Wonderland heeft binnen de fotografiewereld faam verworven door zijn onversneden en poëtische vorm. Met Wonderland heeft Noorderlicht een intieme fotografische wereld willen scheppen, waarin het alledaagse vreemd, maar eigenzinnig aan de beschouwer verschijnt. De expositie was een groot succes en de Wonderland-catalogus was in zeer korte tijd uitverkocht en is inmiddels een collector’s item.
Samengesteld door gastcurator Machiel Botman, in overleg met de familie Suzuki en Noorderlicht
Machiel Botman is fotograaf. Hij wordt vertegenwoordigd door Gitterman Gallery in New York, Galerie VU in Parijs en HUP Gallery in Amsterdam. Voor het samenstellen van de tentoonstelling over Suzuki is Machiel Botman twee keer naar Japan gereisd om intensieve research te plegen. Hij heeft Suzuki’s uitgebreide nalatenschap daarbij minitueus doorlopen en alle boekdummies, collages, foto’s en aantekeningen bestudeerd. Botman werkte hierin nauw samen met Yoko, Suzuki’s weduwe en zijn twee dochters, Yu en Hikari.
De tentoonstelling bestaat uit originele vintageprints die veelal nog niet eerder getoond zijn. De expositie is een overzicht waarin zowel de foto’s van de verschillende projecten als de boeken centraal staan, waarbij veel aandacht uitgaat naar Suzuki’s onnavolgbare manier van het maken van boeken. Het is wereldwijd de eerste overzichtstentoonstelling van deze invloedrijke fotograaf.