THE INVISIBLE CITY (2007) / KITEZH - VLADIMIRSKOE (2013)

In het jaar 1200 werd de stad Kitezh in het oosten van Rusland aangevallen door het Mongoolse leger. Net voordat de troepen Kitezh bereikten werd de stad onzichtbaar. Op de plek waar het eerder had gelegen was een meer ontstaan. Niemand weet wat er met de stad en de mensen is gebeurd – ze zijn simpelweg verdwenen.

Elk jaar, op midzomerdag, trekken duizenden Russen oostwaarts naar deze plek tussen de voormalige Kolchoz boerderijen. Op de langste dag, zo gaat het verhaal, zal de stad uit het water oprijzen. Mensen wandelen of kruipen rond het meer omdat dit geluk zou brengen; anderen hopen geheeld te worden. Kitezh is een begrip in Rusland. De mythische stad symboliseert een betere wereld zonder pijn en ontberingen.

Na de val van het communisme heeft Rusland gezocht naar een nieuwe identiteit, een nieuwe richting. Met name op het platteland kalfden voorzieningen en vanzelfsprekendheden af. Er was een vrije wereld naar westers model beloofd, maar de realiteit is dat het graan niet meer geoogst wordt en jongeren zo snel mogelijk de wijk nemen naar de stad. De achterblijvers zijn veelal bejaard en aan de drank. Velen sterven te jong.

In 2007 fotografeerde Pieter ten Hoopen Kitezh voor het eerst. Met die serie – klein, niet-documentair, vooral gericht op sfeer en op de mythe van de verdwenen stad – won hij zijn eerst World Press Photo Award. Als vervolg maakte Ten Hoopen een film waarin hij zich richt op het dagelijks leven van de lokale bevolking. De droom van Kitezh, de droom van een betere wereld waarin dingen in balans waren, is nog altijd de rode draad. Maar waar Ten Hoopen in 2007 slechts die droom volgde, gebruikt hij de verdwenen stad nu als symbool voor de huidige situatie in dit deel van Rusland.