INTERVIEW: Het kantoorleven saai en stoffig? Nick Hannes ziet er poëzie in
Saai en stoffig. Dat is de associatie die je waarschijnlijk met het kantoorleven hebt. Fotograaf Nick Hannes denkt daar anders over. Sterker nog: hij ziet er poëzie in. Voor zijn expositie The Financial Zone verdween hij achter de grote en imposante kantoormuren van het financiële bedrijfsleven in Nederland en België en passeerde hij – met speciale druppels en sleutels – deur na deur om voor ons, de buitenstaander, het kantoorleven vast te leggen.
‘Je zou denken dat finance niet erg rijk aan beelden is’. Met deze zin opent Boudewijn de Bruin, professor Financiële Ethiek aan Rijksuniversiteit Groningen op 30 april The Financial Zone in Kunstpunt Groningen. ‘Google je bijvoorbeeld “bank” of “finance”, dan krijg je vooral computerschermen te zien. Spreadsheets, grafieken of kantoorgebouwen. En mensen in kantoorkleding, kleding die je ook in de foto’s van Nick terugziet. Toch zal het je niet ontgaan dat het in de beelden van Nick om andere dingen gaat.’
En dat is duidelijk. Veel foto’s ogen huiselijk, vol groen, aangepaste verlichting en sportruimtes. De focus ligt op groen en op ontmoeting. Interessant om te zien, vindt Hannes. ‘Je denkt misschien, wat is hier nou bijzonder aan? Maar zo’n kantoorgebouw is eigenlijk een capsule, een afgescheiden wereld. Het voelde soms alsof ik door een kleine stad liep. In een zeer complexe microkosmos, die je pas verder kunt ontdekken als iemand de verschillende beveiligingspoortjes voor je open kan doen.’
Die diepere laag, verstopt achter grijze muren, is ook wat de Bruin aanspreekt in het werk van Hannes. ‘Vaak valt het pas op wat er allemaal te zien is als je iets langer kijkt. Een foto met mensen in de regen, vlakbij ABN Amro en Houthoff advocaten. Het regent hard, maar naar de kleding te oordelen lijkt het midden zomer. Op de voorgrond twee mensen die zich goed voorbereid hebben: met paraplu en regenjas. Iets meer naar de achtergrond twee mannen zonder én duidelijk doorweekt. Maar kijk verder, een gevel met regenboogkleuren, het enige kleur tussen al het natte grijze. Wordt de kijker verleid na te denken over diversiteit in finance? Zijn deze regenboogkleuren het obligate statement van een bank inzake LGBTI-beleid?’
De kijker mag het zeggen, en dat is kenmerkend voor Hannes’ werk. ‘De goede kijker zal ongetwijfeld mijn idee wel kunnen achterhalen, maar ik vind het belangrijk dat iedereen zijn eigen verhaal uit mijn werk kan halen.’ De Bruin merkt op dat de wereld van banken en verzekeraars in eerste instantie niet erg lijkt op ander werk van Hannes, ‘maar hoe beter je kijkt, hoe meer overeenkomsten je ziet.’ Hij wijst naar de hokjes waar werknemers in bellen, of waar ze afgescheiden kunnen werken of eten. ‘In eerder werk van Hannes zagen we mensen al in hokjes eten (Kyrgyzstan) en slapen (de trein in China).’
Het zijn deze gewone situaties die Hannes in de reeks The Financial Zone aantrekken. ‘Het kantoorleven wordt automatisch geassocieerd met saai en stoffig, maar als je iets meer oog hebt voor het banale, dan kan er poëzie in zitten. Iets hoeft niet spectaculair of exotisch te zijn. Soms kun je prachtige dingen zien in gewone situaties, je hoeft niet altijd ver te reizen om een goede reeks te maken.’ De Bruin kan dat alleen maar beamen. ‘We zijn er als universiteit maar wat blij mee dat juist Nick Hannes zich in de wereld van finance wilde verdiepen. Met Nick zien we dingen die we anders niet zouden zien, of niet zo zouden zien als hij ze ziet.’
The Financial Zone is nog t/m 24 juli te bezoeken in Kunstpunt Groningen.